de Bonte Was, FEMINIST (1), Amsterdam 1977, De Bonte Was
7
feminist klassiek
Klassestruktuur binnen de
vrouwenbeweging
door Barbara Mehrhof, een van de oprichtsters van de Redstockings. Dit artikel verscheen in
Notes from the Second Year, een bundel artikelen van Womens Lib in de V.S, 1970; eerder
vertaald verschenen in: Berichten uit Amerika, uitg. MVM 1971.
Het vraagstuk van de gelijkheid in de vrouwenbeweging wordt door veel radikale feministen als
een van de meest brandende kwesties in de beweging beschouwd. Dat de verschillende leden van
de beweging een ongelijk aandeel leveren, valt niet te ontkennen, maar bovendien heeft zich een
soort sterrensysteem ontwikkeld, waarbij bepaalde enkelingen de reputatie van leidsters of
woordvoersters van de beweging hebben verworven. Zij zijn opgekomen zowel binnen
oppervlakkig bezien struktuurloze groepen als de Redstockings, als binnen organisaties als NOW
(National Organization of Women), waar de hiërarchiese struktuur zorgt dat een paar mensen de
macht in handen hebben. Gewoonlijk zijn dit de vrouwen die het hardste, het langste en het vaakste
praten; en hoe hun stijl ook is, de gevolgen zijn dezelfde; zij kunnen een te grote invloed uitoefenen
op het beleid en ze kunnen de beweging en andere vrouwen voor hun eigen doeleinden gebruiken.
In het verleden is dit verschijnsel in het algemeen genegeerd. Nu hebben sommigen van ons
geprobeerd de oorzaken van de bestaande ongelijkheid te achterhalen en het gevoel te onderzoeken
dat sommige vrouwen van andere vrouwen profiteren. Een feit is dat de beweging er niet in is
geslaagd de klassebasis te verbreden, met als gevolg dat de beweging nog steeds voornamelijk
bestaat uit vrouwen uit de midden- en hogere klassen met slechts enkele vrouwen die, zoals wij, uit
de lagere middenklasse en de arbeidersklasse komen. Wij zijn tot de konklusie gekomen dat de
bestaande ongelijkheid voor een groot deel op klasseverschillen is gebaseerd.
Teneinde een duidelijker inzicht te geven in dit vraagstuk, zal ik daarom eerst een beschrijving
geven van de twee fundamentele, in onze maatschappij geldende klassesystemen die van invloed
zijn op de plaats van de vrouw, en de stelling poneren dat de vrouwenbeweging bezig is een tertiair
klassesysteem in het leven te roepen, een systeem waarbij de bevrijding van de vrouw onmogelijk
wordt.
Het primaire klassesysteem: man-vrouw
Mannen riepen het klassesysteem in het leven en daarmee de schrijnende onrechtvaardigheden
door middel van de onderdrukking van de ene groep door de andere. Ze begonnen met de vrouwen
buiten het mensdom te plaatsen. Dientengevolge hebben de begrippen mensdom of maatschappij
alleen betrekking op alle mannen.
De vrouwenklasse is een klasse waarvan het karakter bepaald wordt door de klasse der mannen.
Beide klassen tezamen vormen al die individuen die menselijke schepselen worden genoemd:
omdat deze politieke verdeling bovendien nog de fundamentele verdeling in alle maatschappelijke
systemen is, is dit het primaire klassesysteem. Tengevolge van deze verdeling ontvangt ieder
individu een primaire klasse-identifikatie en behoort of tot de ene of tot de andere klasse.
 |
 |
 |
 |