De Bonte Was, FEMINIST 2, Amsterdam 1977
42
In wetenschappelijke kringen wordt de mens (man) als een agressief specimen
gedefinieerd. En men vindt het de belangrijkste drijfveer in de menselijke
(mannen)evolutie. Vergelijkingen met primaten die gedrag vertonen wat op het
'menselijk' gedrag nu lijkt, moesten deze teorie ondersteunen en de bewijsvoering
leveren. Dat men alleen die soorten nam die inderdaad overeenkomstig gedrag
vertonen is van groot belang. Hoe zit dat met die belangrijkste drijfveer, agressie, die
ons naar de huidige en zo ongekend beschaafde dreven heeft gevoerd? Eenvoudig,
men gaat uit van de jacht. De plantenetende primaat ontwikkelt zich tot vleeseter. De
jacht ontstaat, een nieuw tijdperk breekt aan. Door de jacht worden een heleboel
zintuigen van de primitieve man ontwikkeld (zien, horen, spreken) en daarmee tevens
het fijnbesnaarde samenspel met de ledematen (handen, armen, benen) en de rest
van het lichaam. Het blijkt ook nog dat zich de eerste kenmerken van een
socialisatieproces ontwikkelen door met en tijdens de jacht. Vrouwen doen hier niet
aan mee. Ze blijven 'thuis' zo nu en dan knollen uit de grond rukkend en kinderen
barend. De oorsprong van onze beschaving ligt dus in die agressiviteit die tussen twee
haakjes wel gericht is op vernietiging en doden.
Het benoemen van de jacht als werk en alles wat daarvan is afgeleid en als het
belàngrijkste werk wordt aangemerkt, is even fantasties als lachwekkend. Laten we het
eens omdraaien aan de hand van bovenstaande teorie, dan kunnen we de volgende
konklusie trekken: jacht is op z'n hoogst een gevaarlijk spel, een spel wat met sukses
tot op heden gespeeld wordt dankzij een heel ritueel van symbolen en taboes, waarvan
het onzichtbaar maken van het feit dat alleen vrouwen het eigenlijke werk hebben
gedaan en doen één van de meest suksesvolle is geweest.
Deze evolutieteorie is nog steeds de basis voor het toonaangevend positivistiese
wetenschappelijk en filosofies denken en vormt de grondslag voor elk nieuw teoreties,
maatschappelijk, politiek, dus ekonomies model. Het meest vreedzame ontwerp voor
een betere samenleving zal in zich houden dat deze primaire levensdrift ergens in tot
uiting zal moeten kunnen komen. Vernietiging, moord en doodslag zal in wat voor
gesublimeerde vorm dan ook aanwezig zijn, een rol spelen en zijn neerslag hebben in
de kultuur. Dit alles heeft te maken met de evolutie van de man, de vrouw heeft hier
absoluut geen toonaangevende rol ingespeeld. Toen niet en nu niet. Gelukkig maar.
Hoe zit de evolutie dan wel in elkaar? Hierover is door vrouwen al heel wat geschreven
en gepubliceerd van korte verhalen en fantasieën tot antropologiese studies.
Van wat ik gelezen heb sprak me het meest aan Woman's Evolution van Evelyn Reed.
In het kort komt haar teorie hierop neer: de ontwikkeling van het vrouwelijke specimen
is de eigenlijke oorsprong van de beschaving geweest. O.a. het vergaren van voedsel,
knollen, later granen, het groepen vormen van vrouwen en nakomelingen schiepen de
eerste voorwaarden voor het ontstaan van een menselijke evolutie.
Het vergaren van voedsel vereist een kennis van de natuurlijke produkten en een zich
vertrouwd voelen met de omgeving (berust niet op vijandigheid of vernietiging,
integendeel). In de groepen vindt het eerste socialisatieproces plaats (o.a.
gezamenlijke bescherming tegen gevaar van buiten), taalgebruik. Het omvormen van
voortbrengselen van de aarde tot andere materialen, klei-potten maken, transformatie
van voedsel hierdoor; gebruik van vuur - nieuwe dimensie. Kortom al deze processen
zijn belangrijker geweest voor het ontwikkelen van de diverse zintuigen dan de jacht.
Het is belachelijk om de jacht te promoten als de evolutiedrift van de mens. Het heeft
bij geen een dier geleid tot een dergelijke evolutie. Het is en blijft een puur animale drift
die niet verantwoordelijk is voor wat de eigenlijke beschaving genoemd zou moeten
worden: de wezenlijke dingen en die zijn door vrouwen ontstaan, de ontwikkeling van
het waarachtig kreatieve leven met het omringende, het gebruiken, omvormen zonder
te vernietigen. Deze ontwikkeling heeft niet zo lang geduurd. Zelfs in de matriarchaten
was de aftakeling al begonnen door de toenemende macht, overheersing van de
mannen (vernietiging, geweld is verlammend, en moeilijk te overwinnen als niet
 |
 |
 |
 |