FEMINIST 3, teksten Anneke van Baalen & Marijke Ekelschot, Illustraties Annet Planten.
Amsterdam 1982, De Bonte Was
58
Mannelijkheidswaan
Vrouwelijkheidswaan en mannelijkheidswaan zijn beide fascisties. Niet-radikale vrouwen-
bewegingen kunnen een broedplaats van vrouwelijkheidswaan zijn. De mannelijkheids-
waan wordt voortgebracht door de broederschappen zelf, in een wisselwerking tussen
verschillende groepen mannen. Hoe dat werkt merkten we bv. in het proces tegen de
Amsterdamse Hells Angels, die een paar meisjes op een gruwelijke manier verkracht
hadden: de president van de strafkamer van het gerechtshof, mr. Gerbrandy, een klein
droog mannetje, ging 'ouwe-jongens-krentebrood' spelen met de Hells Angels ('Jullie
moeten ook geen bier drinken, maar jenever'). Geschokt moesten Vrouwen-Tegen-
Seksueel-Geweld-vrouwen op de publieke tribune vaststellen dat Gerbrandy zijn
mannelijkheid versterkt wilde zien in zijn kontakt met mannen die wel seksueel geweld
durven plegen.
De gefascineerde aandacht van de pers voor vernielzuchtige 'jongeren' is een ander voor-
beeld. Nooit hoor je iets over werkloze meisjes, tenzij ze zich met kracht de media
inwringen, zoals bij de VPRO-uitzending over de arbeidsplicht voor 'jongeren'.
Vrij Nederland gebruikt een hele bijlage om duidelijk te maken dat voetbaltribunegriezels
echt heel gewone aardige jongens zijn; dat jongens die met messen en fietskettingen
elkaar proberen af te maken het eigenlijk niet kunnen helpen.
En het marxisties welzijnswerk kan er ook wat van. Elders in dit nummer hebben we uit de
Groene Amsterdammer een fragment van Paul Willis 'Learning to labour'² overgenomen,
een boek dat op allerlei universitaire en HBO-opleidingen gebruikt wordt. Dat fragment
leek ons hoopvol, maar bij het lezen van het boek bleek dat Willis uiteindelijk een socialis-
ties wetenschappelijke basis probeert te geven voor de verheerlijking van seksistiese en
racistiese rotzakken.
De schrijver bestudeert een arbeidersjongensschool ergens in een Engelse industriestad
en hij schenkt zijn aandacht uitsluitend aan de minderheid van die jongens, namelijk
diegenen die zich aan de schoolkultuur onttrekken en een eigen subkultuur opbouwen
met 'lol-maken', drinken, stelen, verkrachten, poten-rammen en 'Paki-bashing' (Pakistani
in elkaar slaan). Deze jongens zien minachtend neer op de brave jongens die wel werken
voor hun malle diploma's, en de schrijver kennelijk met hen.
Willis zegt (p. 180) dat het monopolie-kapitalisme, door het fabriekswerk steeds meer te
standaardiseren en te automatiseren, steeds meer arbeiders produceert die geen
'beroepsidiotie', trots op hun werk en persoonlijke integratie in de werkaktiviteit meer
hebben. Volgens Willis zijn dat soort nieuwe arbeiders de meest 'advanced' van alle:
'instrumental, flexible, un-illusioned' 'sharp', 'unskilled but well-socialised' 'with fewer
prejudices, blindnes-ses and limitations than any before' (kursief van ons; dit gaat dus
over racistiese, seksistiese, gewelddadige 'ongeschoolde' jongens).
Het monopolie-kapitalisme komt, aldus Willis in een kontradiktie terecht:'Their need for a
more advanced (or less skilled and job bound) kind of worker also invites a worker without
loyalty and motivation, one who is potential susceptible to mass critical political perspec-
tives.' (kursief van ons) Eerder heeft hij ook al gesproken over de 'logical possibility of
radicalness' (p.175)
De blindheid voor het verschil tussen links en rechts radikalisme die hieruit blijkt, vinden
wij nog griezeliger dan de moederschapskultus van de soc-fem. Zou Willis werkelijk
2
Learning to labour, how working class kids get working class jobs, door Paul E. Willis (1977) 7e
druk 1981 Aldershot
 |
 |
 |
 |