van Baalen, Ekelschot, Harmsen en van Leeuwen, ZUSTERSCHAP EN DAARNA, geschiedenis van het
radikaal feminisme adhv tien jaar Amsterdamse Vrouwenkrant. Amsterdam 1982, de Bonte Was
hoofdstuk 4, MENENS
81
de reële basis voor die beweging maar 15% omvat?'
Barbara: 'Eigenlijk is de manier waarop jullie denken ook de manier waarop ik gedacht heb. Ik
werk nu aan een boek over de opstand van mannen tegen het huwelijk. Ik denk dat veel femi-
nisten het niet leuk zullen vinden maar ik raakte er van overtuigd dat mannen genoeg hadden
van het gezin, voordat het feminisme opkwam. In het begin van de zestiger jaren is er een ver-
andering opgetreden in de konsumptie. In de vijftiger jaren was het gezin een konsumptie-een-
heid. Er waren familiebladen die vol stonden met reklames voor auto's, koelkasten en dat soort
zaken. In de zestiger jaren wordt het individu steeds belangrijker in de reklame. Playboy was
één van de eerste bladen die er op wijst dat mannen meer voor zichzelf moeten besteden; ste-
reo-instalaties, sterke drank en mannenkleding die veel gevarieerder wordt. Als je tegenwoor-
dig naar de reklame kijkt zou je denken dat er helemaal geen gezinnen meer bestaan. Met de
slogans: "permitteer je de luxe" en "jij verdient het beste" die op de individuele man gericht
zijn.
Vrouwenkrant: 'Je suggereert dat dat iets nieuws is. Elisabeth Wilson zegt in haar boek "Wo-
men in the Welfare State", dat de meerderheid van de mannelijke arbeiders hoe dan ook niet
aan hun vrouwen vertelden wanneer ze een loonstijging hadden gekregen, ze gaven jaar in jaar
uit hetzelfde bedrag aan hun echtgenotes. En wat de opstand van mannen tegen het gezin be-
treft: Je kunt zeggen dat de "tweede golf" èn de seksuele revolutie met resp. Simone de Beau-
voir en Kinsey in hetzelfde jaar begonnen zijn en dat deze twee ontwikkelingen met elkaar bot-
sten in 1968, de eerste radikaal-feministen waren zelf slachtoffer van de seksuele revolutie.
Wanneer je het boek "Berichten uit Amerika" leest, dan zie je dat daarin, en ook ik had die er-
varing, want wij hadden er in geloofd, we hadden geprobeerd het leuk te vinden en we waren
zo teleurgesteld en woedend, omdat het helemaal niet was wat we ervan verwachtten.'
Barbara: 'Nieuw rechts verzet zich ook tegen de seksuele revolutie in die zin dat ze zeggen:
"Mannen zijn onverantwoordelijk (iets wat waar is), we kunnen ze niet vertrouwen en daarom
hebben we wetten nodig die de mannen aan ons binden. Er is een seksuele anarchie, iedere
andere vrouw kan je man versieren, en zelfs iedere man kan je man versieren en dus moet je de
seks tegenhouden." Dat spreekt veel vrouwen aan.'
Vrouwenkrant: 'Maar vanuit hun standpunt hebben die vrouwen ook gelijk in hun klachten
over de seksuele revolutie, het heeft vrouwen veel kwetsbaarder gemaakt dan ooit. Shulamith
Firestone zei al dat liefde en seksualiteit een ramp zijn voor vrouwen.'
Barbara: 'Maar willen jullie dan zeggen dat mannen verantwoordelijk gesteld moeten worden
voor het onderhoud van vrouwen?'
Vrouwenkrant: 'Nee, nee, vechten voor banen! En tegelijkertijd vechten tégen de seksuele re-
volutie en tegen de emotioneel-erotiese revolutie. Wij denken dat het voor een deel een fout ge-
weest is van de vrouwenbeweging zelf, dat het verzet tegen de seksuele revolutie niet duidelijk
genoeg geweest is. Wanneer dat wel gebeurd was, hadden we de werkelijke klachten van huis-
vrouwn kunnen betrekken in onze strijd, want op veel punten zijn we het met ze eens. Maar de
vrouwenbeweging heeft gezegd: "Wanneer je een aardige man hebt wordt het wel beter." Er is
voortdurend geprobeerd om deze klachten te verdoezelen zodat deze klachten nu overgegaan
zijn naar rechts.'
Barbara: 'De relatie tussen feminisme en de seksuele revolutie wordt een steeds belangrijker
punt van diskussie. Het is waar dat wij ook begonnen zijn met sommige idealen uit de seksuele
revolutie, het was niet zoals in 1963 toen feministen antiseks waren. Wij probeerden een paar
jaar geleden een soort vrouwelijke vorm te vinden van de seksualiteit.'
Vrouwenkrant: 'Ja, kontakt, liefde, solidariteit en een waas van erotiek.'
Barbara: '0, dat is een goeie uitdrukking, een waas van erotiek, dat schrijf ik even op. Ik ben na-
melijk bezig met twee anderen een artikel te schrijven over wat wij het dogma van de vrouwelij-
ke seksualiteit noemen. Dat de vrouwelijke seksualiteit prachtig, vriendelijk, zacht en diffuus
zou zijn. Geloven jullie in die diffuse vrouwelijke seksualiteit?'
Vrouwenkrant: 'Nee, helemaal niet.'
Barbara: 'Op een gegeven moment werden orgasmes en dat soort dingen te mannelijk en te
prestatiegericht gevonden in de vrouwenbeweging. We moesten ons helemaal nergens op kon-
 |
 |
 |
 |