van Baalen, Ekelschot, Harmsen en van Leeuwen, ZUSTERSCHAP EN DAARNA, geschiedenis van het
radikaal feminisme adhv tien jaar Amsterdamse Vrouwenkrant. Amsterdam 1982, de Bonte Was
hoofdstuk 4, MENENS
82
centreren, seksualiteit was overal en kwam vanuit je hele lichaam. e nu verdwijnt dat ook.'
Vrouwenkrant: 'Ja, dat verandert nu in de seksuele revolutie van het moederschap. Kinderen
beginnen de beweging in te kruipen in die zin dat wanneer vrouwen teleurgesteld zijn in de sek-
sualiteit met mannen en dan teleurgesteld in de seksualiteit met vrouwen, want vrouwen zijn
onderdrukt, vermoeid en boos dus seksualiteit is zelden leuk tussen vrouwen, dan vluchten
vrouwen in een aardige erotiese relatie met een kind dat niets terug kan zeggen. Want de enige
relatie die je kan hebben met een klein kind is een erotiese relatie. Al die kleine armpjes om je
heen, dat is toch eroties? Maar dan worden die kinderen groter en de problemen groeien, de
erotiek is verdwenen en op den duur moet je een volwassen relatie aangaan met iemand die to-
taal niet volwassen is.'
Barbara: 'Tenzij je overgaat tot incest.'
Barbara: 'Ongeveer in '77 kwam de diskussie rond de pornografie op gang. Pornografie is de
teorie, verkrachting de praktijk. Maar de laatste jaren is er heel wat veranderd, zijn vrouwen
zich af gaan vragen: "Is er wel een verband tussen pornografie en geweld?" Het antwoord was
dan "Dat weten we niet. En ten tweede weten we niet wat porno is." Sommige porno is ge-
woon eroties en wordt door vrouwen ook opwindend gevonden. Maar het laatste jaar gingen de
schrijfster Gail Rubin en anderen zeggen dat ze zelf sado-masochisten zijn. Ze zeggen: "sek-
sualiteit bevat ook machtselementen en we hebben een fout gemaakt door die machtselemen-
ten uit de seksualiteit te willen halen." Ze willen niet terug naar de oude heteroseksuele relaties
maar ze zeggen dat seksualiteit een spel kan zijn los van maatschappelijke verhoudingen. Hier-
in kun je je fantasieën uitleven en spelen met macht.'
Vrouwenkrant: 'Wij hebben de hypothese dat vrouwelijke seksualiteit afhangt van de kollek-
tieve macht van vrouwen. We worden erotieser wanneer we kollektief meer macht hebben. In
een relatie doodt de macht van de één de seksualiteit in de ander, behalve wanneer je sado-
masochisme toelaat, dan kun je uit dat dilemma komen want machteloosheid kan ook een bron
van lust wezen. We denken dat kultureel gezien seksualiteit en macht iets met elkaar te maken
hebben, we denken niet dat dat altijd het geval geweest is maar nu al eeuwenlang wel met el-
kaar verbonden is. De reden dat sado-masochisme nu opkomt is dat vrouwen de claim op de
kollektieve macht steeds meer opgeven. We denken dat de enige manier om de vrouwelijke
konditie op te heffen de strijd zelf is omdat je daarin al je "mannelijke" en "vrouwelijke" kanten
moet ontwikkelen.'
Vrouwenkrant: 'Hoe staat het op dit moment met de Amerikaanse vrouwenbeweging?'
Barbara: 'Ik moet vooraf zeggen dat er in Amerika nauwelijks een linkse beweging is, de vakbe-
weging stelt niet veel voor, de sociaaldemokraten stellen niet veel voor, zodat de vrouwenbe-
weging die rol overgenomen heeft. Je kunt naar ieder klein stadje gaan en wanneer je daar het
Vrouwenhuis vindt, dan is dàt de plaats waar je nieuws uit EI Salvador vindt, of over de Klu Klux
Klan of wat er op dat moment maar aktueel is. Wij kunnen niet zeggen: we nemen de abortus-
kwestie en zaken rondom seksualiteit en eigen lijf op ons en laten de rest aan anderen over
want er zijn geen anderen.'
Vrouwenkrant: 'Hier staan alle vrouwenhuizen leeg en bijvoorbeeld in Duitsland ook. Vrou-
wen zijn aktief geworden in de linkse partijen en vakbonden, in de vredesbeweging, in de kra-
kersbeweging en anti-kernenergiebeweging. Die bewegingen worden gedragen door het werk
van vrouwen. Maar dat is dan minder zichtbaar dan bij jullie.'
Barbara: 'Wij hebben heel veel verschillende vrouwenvredesgroepen en ik vraag me vaak af of
wij daarin niet een speciale rol spelen. We wonen tenslotte in het land dat er het eerst voor in
aanmerking komt om de hele wereld te vernietigen. Eerst de kernwapens en dan de rest, ik
weet het niet, soms denk ik ook, waar zijn we mee bezig; we staan als Hansje Brinker met onze
vinger in de dijk en er zijn te veel gaten. In de praktijk ben ik het ene moment bezig met aktie-
voeren voor abortus, dan weer met petities voor EI Salvador. Deze zomer voerde ik samen met
vrouwen uit de buurt een aktie tegen giflozingen in onze buurt. Een paar jaar geleden al had ik
verzonnen dat we ons huisvuil voor de deur van het ministerie moesten gooien. Maar al die link-
se mannen waarmee ik sprak zeiden: "Oh nee, dat kan ik niet doen, dan verlies ik mijn baan-