FEMINIST 3, teksten Anneke van Baalen & Marijke Ekelschot, Illustraties Annet Planten.
Amsterdam 1982, De Bonte Was
19
gefundeerd is betekent niet dat wij onze zaak verliezen. Wij zijn niet langer alleen maar dieren. En
het Rijk der Natuur heerst niet absoluut.’
Zij stelt dat de mensheid is begonnen de natuur te ontgroeien, en zelfs op het punt is gekomen dat
het een overlevingsnoodzaak wordt om hiermee verder te gaan. De vrouwenbeweging moet de
sekseverschillen afschaffen. De seksuele revolutie moet de socialistiese revolutie omvatten.
Vanwege het eerder gepubliceerde hoofdstuk over de Liefde was het boek van Firestone met
spanning verwacht. Het enige op Femø in de zomer van 1971 aanwezige eksemplaar ging van hand
tot hand. Maar we waren het erover eens dat dit, hoeveel briljante opmerkingen er ook in stonden,
niet de omvattende teorie was waar we op gewacht hadden. Met het programma, het afschaffen van
de sekseverschillen en het moederschap, waren we het eens; we waren geheel bereid geen kinderen
meer te krijgen en degenen die we al hadden door anderen te laten opvoeden; we waren bereid
reageerbuisbabies te overwegen, al vonden we het wel een beetje griezelig; we vonden het niet erg
dat vrouwen vroeger altijd onderdrukt geweest waren, omdat we ons sterk genoeg voelden daar nu
eens verandering in te gaan brengen. Maar het was duidelijk dat er nog jaren overheen zouden gaan
voor er een teorie over vrouwen-als-klasse opgesteld zou kunnen worden.
De volgende stap: banden tussen mannen: de mannenwetenschap
Zoals gezegd, vonden we dat een goede feministiese teorie uit moet gaan van de onzichtbare arbeid
van vrouwen, niet van haar ‘niet-zijn’, haar seksuele onderdrukking of van haar kinderen. Onze
strategie was: het zoveel mogelijk weigeren onzichtbare arbeid voor mannen te doen, de ‘banden
met mannen verbreken, banden met vrouwen maken’.
Daarbij kwam de vraag op: wat verbindt mannen eigenlijk onderling? Hoe zijn ze zo solidair
tegenover ons? Zolang je van mannen houdt, denk je namelijk dat mannen ook van vrouwen houden
– maar als je daarmee ophoudt, zie je pas dat het grootste deel van hun aandacht en genegenheid
voor andere mannen is – dat zij al hun handelen op andere mannen oriënteren. Zij vormen met hun
allen één front – tegenover ons. Hoe zit dat in elkaar? Als je deze vraag stelt, wordt de traditionele
mannenwetenschap steeds interessanter. Het is dan geen bezwaar meer dat er geen vrouwen in
voorkomen. Het is juist een voordeel. Je leest gewoon ‘mannen’ voor ‘mensen’- terwijl je de vraag
‘wat gebeurde er intussen met vrouwen?’ steeds in je achterhoofd houdt. Het gaat er dan om of de
over mannen geleverde informatie zodanig is dat je er iets aan hebt om de vraag ‘wat gebeurde er
met vrouwen’ te beantwoorden. In de eerste plaats ben je dus op zoek naar goede wetenschap. Ook
wetenschap met een beperkt uitgangspunt, bijvoorbeeld dat vrouwen niet bestaan, of onbelangrijk
zijn en dat daarom alleen wat mannen doen geanalyseerd hoeft te worden – kan in die zin ‘goede’
wetenschap zijn: als hij maar eerlijk en precies is in datgene waarmee hij uitspraken pretendeert te
doen.
 |
 |
 |
 |