Anneke van Baalen en Marijke Ekelschot, TEGENNATUURLIJK, Amsterdam 1985, De Bonte Was
53
INSTEMMING MET HUN EKONOMIESE UITBUITING TE VERZEKEREN. Dit begon in de eerste
slavenmaatschappijen en duurt voort tot in deze tijd. Werkende mensen zijn verdeeld langs lijnen
van geslacht, langs lijnen van leeftijd, langs lijnen van ras, fysiek vermogen, lengte, aan- of
afwezigheid van een fysieke handicap, seksuele voorkeur, religie, nationaliteit, kultuur en taal en
worden ertoe getracht elkaar te onderdrukken en als zodanig worden zij ontmoedigd om zich te
verenigen tegen ekonomiese uitbuiting.'
Dat is woeste taal. Zo woest dat je bijna zou denken dat hij echt zou oproepen tot de revolutie, tot
de snelle toeëigening van de produktiemiddelen door het rijtje onderdrukten dat door hem
opgesomd wordt. De volgende passage uit zijn toespraak bevat echter een geheel andere
boodschap:
'De onderdrukking van jonge mensen door volwassenen is 'het oefenterrein' voor alle andere
onderdrukkingen. Als volwassenen geen machteloze patronen vroeg in het leven van ieder jonge
persoon zouden installeren, als de onderwerping van het jonge persoon niet geforceerd werd in
deze vroege tijd van fysieke kleinheid, ontoereikende informatie, afhankelijkheid van anderen, en
naïeve verwachtingen omtrent een goede behandeling door omringende mensen, dan zouden
latere onderdrukkingen moeilijk of onmogelijk geïnstalleerd kunnen worden.
DE PATRONEN DIE
INGELEGD ZIJN DOOR VOLWASSEN MISHANDELING VAN JONGE MENSEN WORDEN GEBRUIKT
ALS FUNDAMENT VOOR DE INSTALLATIE VAN ALLE ANDERE PATRONEN VOOR
ONDERDRUKKING.'
En zo is het dan ook mogelijk dat in hetzelfde blad waar ekonomiese uitbuiting tot 'kern' van alle
onderdrukking wordt uitgeroepen, een entoesiast verslag is opgenomen van een 'Bezittende
klasse workshop.'
'Eerst hielden we ons bezig met het isolement en 'afstandelijkheid' die het resultaat was van een
opvoeding die ons als kinderen scheidde van onze gezinnen, eerst door kinderjuffrouwen en
bedienden om op ons te passen, en later door naar kostscholen gestuurd te worden. Goede
demonstraties en de tegenstelling die in de sekties door werkelijk lichamelijke nabijheid werd
geboden, zorgden voor een heleboel ontlading. Vrouwen zijn in staat gesteld om hun vermogen
tranen te ontladen te bewaren, omdat een maatschappelijk patroon hen toestond 'zwak' te zijn.
Precies zo hebben mensen uit de bezittende klasse een bevattingsvermogen behouden van wat
leiderschap en funktioneren in een rationele wereld zouden kunnen betekenen. Maar het raakte bij
ons in de war omdat het samenging met separatie, zelfopoffering en een giganties
verantwoordelijkheidspatroon.' (...) 'Vervolgens werd de kwestie 'rijkdom' stevig onder handen
genomen. We hadden veel verschillende achtergronden - zeevaart, leger, landeigenaars, de kerk
en de mediese wereld. Met de grote groep hadden we een klas met verschillende mini's en keken
we naar 'wat was er goed aan om veel geld te hebben', 'wat was er slecht aan of welke rampen
overkwamen mij met geld' en tot slot 'wat ben ik waard?'
Dat er verschil bestond tussen het bezit van eigendom, land, juwelen en geld kwam meteen aan
de oppervlakte, en vooral in de demonstraties werd duidelijk, toen mensen ontlaadden, met wat
voor verwarringen rond geld upper-classkinderen te maken hadden.' (...) De volgende ochtend
maakten we in de klas een gezamenlijke aanval op de geïnternaliseerde onderdrukking, gebruik
makend van de techniek 'wat ik er fijn aan vind om tot de bezittende klasse te horen; 'Wat ik fijn
vind aan andere mensen uit de bezittende klasse;' .Wat ik vervelend vind aan het bij de bezittende
klasse te horen;' .Wat ik vervelend vind aan andere mensen uit de bezittende klasse.' We brachten
in de sekties dat werk tot een goed resultaat. Naast demonstraties met individuen in de klas,
deden twee co-counselleiders ook nog prachtig werk door te ontladen wat er aan
geïnternaliseerde onderdrukking tussen hen instond.
Het was belangrijk voor me dat tijdens de hoogtepunten en het afscheid, onze verschillen
spontaan geclaimd werden; namelijk Schotse en Ierse afkomst, en het leek me dat we al in
beweging kwamen om trots te claimen over andere terreinen en we lieten horen dat de volgende
workshop (één per jaar planden we) bevrijdingsgroepen willen doen. We bereikten een enorme
veiligheid. Vaak voelden we het niet maar handelden we naar de zekerheid dat het er was, en wat
mezelf betreft, ik had het gevoel dat iets diep in mij op de plaats geschoven was. Ik denk dat
misschien van nu af aan co-counselworkshops in zoverre anders kunnen zijn, omdat mensen uit
de bezittende klasse niet alleen met trots kunnen verklaren wie zij zijn, maar ook vreugde in elkaar
kunnen scheppen en vandaaruit verder kunnen komen met het werk dat ze onder handen hebben.
 |
 |
 |
 |