van Baalen, Ekelschot, Harmsen, van Leeuwen, ZUSTERSCHAP EN DAARNA
, geschiedenis van het radikaal
feminisme adhv tien jaar Amsterdamse Vrouwenkrant. Amsterdam 1982, de Bonte Was
Hoofdstuk 1, GROTE VERWACHTINGEN
16
wonen dat het dan heel vanzelfsprekend is dat ze daar hun vriendjes niet op be-
zoek kunnen hebben. Dat hoort er dan bij, er kunnen natuurlijk niet altijd maar
mannen door die gang lopen. "Dan gaat ze maar naar 'Eik en Linde'" (het kafé
om de hoek), werd er toen geroepen. Dat sprak allemaal zo vanzelf, maar dat is
toen een vreselijk verbitterde ruzie geworden, omdat Paarse September overal
van alles achter zocht, terwijl de vrouwen die daar zaten in meerderheid lesbies
waren. Sommigen dus als overtuiging en anderen als praktijk bij hun feminisme
en er zaten ook wel wat hetero's tussen, maar de grote meerderheid die in het
huis zat was homoseksueel. Dus er was ook niemand die daar vrouwen met man-
nen in wou, of de heteroseksualiteit wilde bevorderen. Maar het leek wel of dege-
nen die niet een soort etiket "lesbies" op hun voorhoofd geplakt hadden altijd als
hetero's beschouwd werden. Dat was het probleem, denk ik. Als je niet de hele
dag riep dat je lesbies was en dat alle heterovrouwen onmiddellijk óf hun man-
nen moesten wegdoen óf moesten opdonderen, dan steunde je de hetero's. En
het was ook allemaal zo moeilijk, omdat daar natuurlijk wel iets inzit. Omdat de
dominerende kultuur hetero is, kan je verdedigen dat als je je niet krachtig daar-
tegen verzet, op alle nivo's, dat je dan gewoon de heterokultuur zit te bevorde-
ren. Maar wij dachten dat het in de vrouwenbeweging zoveel meer voor de hand
ligt dat je die vrouwen overhoudt die mannen niet zo nodig hebben en liever iets
met vrouwen doen, zodat wij al voor ons zagen dat we op 'n gegeven moment,
zonder dat we daar íets voor gedaan hadden, helemaal geen een hetero meer
zouden hebben. En dat vonden wij eigenlijk griezeliger dan dat er een meerder-
heid van gevaarlijke hetero's over ons heen zou komen stampen. Wij waren daar
helemaal niet bang voor want we dachten dat vrouwen die ontzettend dol zijn op
mannen, of daar vreselijk afhankelijk van zijn, helemaal niet zouden komen!
Natuurlijk had Paarse September groot gelijk dat ze zich verzette tegen het soort
houding van "we hebben er geen bezwaar tegen dat jij lesbies bent", wat je in
vrouwengroepen die voornamelijk hetero zijn wel hebt - maar in het Vrouwen-
huis kon iets van zo'n tolerantiekultuur tegen homo's helemaal niet ontstaan.
Hoogstens een tolerantiekultuur tegenover hetero's, en als die het prettig von-
den om daar te zitten dan vond ik dat heel gunstig. Het is dus in het begin van het
Vrouwenhuis een ontzettend moeilijk probleem geweest waar dat Vrouwenhuis
nou eigenlijk voor was. Sommigen wilden een lesbiese subkultuur, sommigen
wilden iets feministies en de meerderheid, de vrouwen die het meeste werk de-
den, vond dat het een ontmoetingscentrum voor alle vrouwen moest zijn, dus ei-
genlijk neutraal. Er moesten geen speciale politieke opvattingen heersen en niet
een speciale stijl of een speciale subkultuur, het moest gewoon gezellig zijn, er
moesten dingen gebeuren die voor alle vrouwen leuk zijn, waardoor ze als ze dat
wilden feministies konden worden of wat dan ook, maar daar moest het huis niet
speciaal iets aan doen, er moest niet echt een gericht feministies beleid gevoerd
worden.
Eigenlijk is dat heel lang zo gebleven. Ik denk dat de latere Vrouwenkranten dat
ook wel weerspiegeld hebben: het moet open zijn voor andere vrouwen, we moe-
ten vrouwen er niet op tegen maken, we moeten ze niet tiranniseren en zo. On-
danks de verschillen liep het in 't begin allemaal heel redelijk. We kregen wel
klachten van de vaste vrouwengroep dat we op die diskussieavonden teveel aan-
dacht besteedden aan de heterovrouwen, maar aangezien alle getrouwde vrou-
wen 's avonds na afloop altijd kwamen klagen dat we veel te onaardig over man-
nen deden, hebben we ons daar nooit zoveel van aan getrokken. We dachten, als
iedereen klachten heeft dan zitten we wel ongeveer in 't midden.
Toch is op een gegeven moment de ontevredenheid van de vaste vrouwenhuis-
groep, zeg maar de kraakgroep, zo hoog opgelopen dat ze toen Paarse Septem-
ber zijn gaan uitnodigen om de lesbiese kultuur te bevorderen. Dat is toen weer
een verschrikkelijke ruzie geworden, die losbarstte op dezelfde avond dat de ge-
 |
 |
 |
 |