van Baalen, Ekelschot, Harmsen, van Leeuwen, ZUSTERSCHAP EN DAARNA
, geschiedenis van het radikaal
feminisme adhv tien jaar Amsterdamse Vrouwenkrant. Amsterdam 1982, de Bonte Was
Hoofdstuk 1, GROTE VERWACHTINGEN
20
- en onderlinge relaties.
Maar er gebeurde meer in het Vrouwenhuis. Zo was inmiddels het kollektief
'Vrouw en Werk' opgericht, dat zich wilde bezighouden met onderzoek naar de re-
latie vrouw/werk: 'Welke problemen heb je als vrouw met je werk in onze maat-
schappij, waar komen je konflikten vandaan en hoe kunnen we daarvoor oplos-
singen zoeken; welke mogelijkheden (en onmogelijkheden) zijn er wat betreft
opleidingen, aanbod van banen; is huisvrouw-zijn werk, wat is tiepies vrouwen-
werk etc.' In november 1974 verschenen de eerste twee - kollektief geschreven
- Bonte Was boeken, En ze leefden nog lang en gelukkig...en Vrouwen over
seksualiteit met achterin opgaveformulieren voor twee weekends om over de
inhoud van die boeken te praten. In maart en april kwamen dan ook een paar
honderd vrouwen uit het hele land naar het Vrouwenhuis: huwelijk, seksua-
liteit, jaloezie, moederschap, het kwam allemaal aan bod, inklusief herkenning,
ondersteuning en rozigheid. De verslagen daarvan verschenen in de Vrouwen-
krant. Ook was Wij Vrouwen Eisen opgericht, was er in december '74 een tweede
gigantiese abortus-demonstratie, in Amsterdam. In de Vrouwenkrant berichten
daarover, en over 'de brief van de bisschoppen', over van Agt en over het
abortuswet-voorstel Lamberts/Roethof.
Over een aantal tema's, waarmee de Vrouwenkrant in 1975 haar derde jaargang
inging, valt niet echt veel te zeggen. Zo was er het nummer 'getrouwd/onge-
trouwd' met een heel lang, niet zo begrijpelijk stuk over de geschiedenis van het
huwelijk, met als konklusie dat het huwelijk nu gebaseerd is op ongelijkheid en
ongelijkwaardigheid, maar dat, als vrouwen zich maar voldoende daarvan be-
wust worden, er vast nog wel 'aan het huwelijk ook voor haar een wezenlijke
vorm en inhoud kan worden toegekend'.
Andere tema's waren: 'Jong/Oud', over hoe vreselijk ouder worden kan zijn, om-
dat je dan niet meer aantrekkelijk genoeg bent en als vrouw niet meer meetelt;
'Rijk/ Arm', over status en inkomen die afhangen van de man waar je mee trouwt;
en in een later nummer over 'Moederschap' een artikel dat begint met: 'Dat moe-
derschap biologies bepaald is hoeft geen betoog' en eindigt met het advies om
van het gezin 'kleine infiltrerende bolwerkjes' te maken 'waarbij het moeder-
schap als kern zou moeten fungeren'.
De strijdbaarheid begon duidelijk te verdwijnen maar ten koste van de gezellig-
heid ging dat zeker niet. Een sfeer van 'wij-vrouwen-van-het-Vrouwenhuis'
ademt uit de kranten van begin '75. Steeds meer groepjes deden kond van hun
bestaan: groepjes voor de tuin, groepjes om te fotograferen, yoga te doen, te
eten. Helemaal prachtig was in nr. 15 de oproep voor de nog op te richten 'Troe-
tel en Koester Kolonne' met als doel: 'het bij toerbeurt vertroetelen/koesteren
van door ziekte of geestelijke of andere ellende ongelukkige vrouwen'. Met
prompt in het volgende nummer een aantal ervaringen van vrouwen die zich te
weinig (of te veel) gekoesterd voelden toen ze (voor het eerst meestal) het Vrou-
wenhuis binnenstapten.
Wat zochten al die Vrouwenhuis-vrouwen bij elkaar? Was de Wordt-Vervolgd-Se-
rie die in nr. 16 gestart werd het antwoord? Leuk is het wel, om te lezen hoe ie-
mand voor het eerst verliefd wordt, de ander in de volgende aflevering vertelt hoe
dat bij háár ging, om vervolgens als nietsvermoedende lezeres met de beide be-
nen op de grond gezet te worden in Wordt-Vervolgd-3, met de woorden: 'Nou die
meid die in Wordt-Vervolgd-1 aan het woord is werd door mijn vriendin op haar
oor gekust!', waarmee de driehoek kompleet was. Er speelde zich duidelijk van
alles af in het Vrouwenhuis en dus ook in de Vrouwenkrant. Om er een beter
beeld van te krijgen is het woord weer aan Annemarie Behrens: "Eigenlijk waren
we gewoon een soort kluphuis. Een kluphuis voor bevrijde vrouwen. We dachten
echt dat alle vrouwen onderdrukt waren, behalve wij. (lacht) Uit het niets waren
wij vrij. Achteraf bezien is het wel stom dat we dat niet inzagen, maar toen... Ons