de Bonte Was, FEMINIST (1), Amsterdam 1977, De Bonte Was
14
halen is, is niet meer dan een aspekt van de ontwikkelingen in de mannenmaatschappij, zonder
eigen stuur en richting.
Nu de vrouwenbeweging maatschappelijk aanvaard dreigt te worden is de grote onderlinge
tolerantie waarmee we begonnen, het idee dat iedere vrouw maar voor zichzelf moet beslissen hoe
radikaal zij is in haar afwijzing van de mannenmaatschappij, een luxe geworden die we ons niet
meer kunnen permitteren.
Ik vind dat heel jammer, want die tolerantie was inderdaad een luxe. Het was heerlijk om vrouwen
zonder meer te aanvaarden, om je niet te hoeven afzetten omdat we allemaal hetzelfde doel hadden.
Ik kan emotioneel niet eens begrijpen waarom vrouwen een dergelijke eenvoudige saamhorigheid
doorbreken voor mannendoelen als geld en macht; dat ze niet inzien dat wanneer je je eenmaal
bewust bent geworden van de onderdrukking, de enige basis voor een zinvol bestaan in de
saamhorigheid met andere vrouwen ligt; en zo ben ik het meest bitter over degenen die die
saamhorigheid meegemaakt hebben en haar desondanks verbreken.
Maar we moeten verder. Als we doorgaan met saamhorig-zijn met vrouwen die het niet met ons
zijn, zijn we gewoon dom. We moeten proberen helderheid te bereiken, al gaat het ten koste van
oude vriendschappen en oude strijdherinneringen. Want er komen steeds nieuwe vrouwen die
bereid zijn om samen te vechten en die moeten weten waar ze de solidariteit kunnen vinden.