de Bonte Was, FEMINIST (1), Amsterdam 1977, De Bonte Was
18
ze vereenzaamt. Aan flinkheid hebben vrouwen alleen iets als ze met elkaar flink zijn, dus in een
feministiese strijdsituatie. De onderdrukten aller landen kunnen zich alleen verenigen, Dat kunnen
we van mannen - theoreties - opsteken.
Er is veel zelfverbetering in de radikale therapie. Aan bijdragen tot verbetering van het lot van de
mede-onderdrukten wordt minder gewerkt. De radikale therapie is aantrekkelijk voor vrouwen
omdat ze zich zwak voelen, omdat gevoelens hun terrein zijn, omdat radikale therapie niet die
zware eisen stelt die het feminisme stelt.
De radikale therapie komt niet uit de lucht vallen. Haar bronnen zijn:
1 de groepstherapieën, -trainingen, psychotherapie en dus psychiatrie, dus Freudianisme en
seksisme
2 feminisme
3 de Verenigde Staten en dus bussiness (= zaken doen)
Ad 1. Waarom zijn mensen tegenwoordig - mannen en helaas ook vrouwen - bereid honderden en
duizenden guldens neer te tellen voor een vorm van groepstherapie? Om weer eens iets te voelen.
Om kontakt met anderen te hebben. Om het raadsel dat zij zichzelf zijn en dat anderen voor hen
zijn op te lossen. En voor de erotiek, de vrij zwevende erotiek die vooral in groepsweekends
ontstaat, als de mensen ontspannen zijn, en dus andere dan de gewone spanningen kunnen toelaten,
als ze eindelijk iets kunnen en mogen voelen, de man buiten zijn werk, de vrouw buiten haar werk
en/of gezin; als er echtelieden zijn geeft de niet-gewone spanning een extra impuls die de
uitgebluste relatie verder helpt, of naar opnieuw lijmen of naar het einde, geeft niet, als er maar wat
gebeurt. Mensen gaan kapot aan
de dagelijksheid, aan de daar heersende onderdrukkingspatronen die hun hoofden benevelen.
Waarom worden er anders zoveel waardeloze detective-romans gelezen? Waarom wordt er tv
gekeken? Toch niet omdat de mensen barsten van kreativiteit, van energie en van levenslust, al dan
niet seksueel.
Mensen snakken naar gevoel, vooral prettig gevoel. Mannen denken dat vrouwen hen dat kunnen
bezorgen. Praatgroepen en feministiese boeken hebben dat opnieuw bevestigd.
Ad 2. Feminisme heeft de radikale therapie het besef gegeven dat vrouwen anders zijn maar in
principe volwaardige mensen, maar dat zij onderdrukt zijn en vandaar anders. Feminisme heeft aan
de radikale therapie ook het besef gegeven dat vrouwen vermogens hebben die mannen niet (meer)
hebben: tederheid, het vermogen te geven, te 'voeden', kunnen liefhebben, erotiek.
Ad. 3 Radikale therapie valt onder awareness-bussiness, oftewel bewustzijnsindustrie. In het
interne blad Fort van de radikale therapie is de diskussie losgebrand over de vraag: betaling ja dan
nee van de leidinggevenden (de ervaren vrouwen die hun ervaring in dienst stellen van nieuw
gevormde therapiegroepen, èn vrouwen die gestudeerd hebben, bv. psychologie, en nu
therapiegroepen willen gaan geven). Het enige motief van degenen die betaling willen is dat ze
alleen nog met vrouwen willen werken. Dit is een egoisties motief. Wat ze met die vrouwen willen
en vooral: wat ze met het feminisme willen? Zo te lezen niets. Alleen zelf bevredigend werken.
Bussiness zo leefbaar mogelijk maken.
Maatschappelijk-psychologies gezien wordt de seksuele revolutie nu voor en door de hogere
middenklasse-lagen aangevuld met de emotioneel-erotiese revolutie. Deze revolutie is een
aanvulling op de seksuele, geen vervanging ervan. Want mannen willen wel meer kwaliteit in seks,
maar niet minder kwantiteit, noch minder verscheidenheid. In onze wereld, waarin vrij
ondernemerschap het hoogste is, zijn ook de hoogst betaalde mannen meestal toch gewoon
werknemers. Hen blijft alleen het vrij ondernemerschap van de pik. Maar ook afgezien van het
kapitalisme: mannen hanteren hun pik als machtsinstrument. Dit is een patriarchaatshouding - het
kapitalisme is daaraan, als het om vrouwen gaat, ondergeschikt.