A.C. van Baalen & M.C.F.Ekelschot, Geschiedenis van de Vrouwentoekomst. Amsterdam 1980, De Bonte Was
Hoofdstuk 11 De zestiger jaren en de tweede feministiese golf
240
De behoefte aan 'terapie'
Intussen kwamen er steeds meer vrouwen op de beweging af om daar hun 'bevrijding' te
zoeken. Zij
waren zeer teleurgesteld als hen voorlopig alleen werk, verantwoordelijkheid en strijd
aangeboden kon worden; zij wilden bevrijd worden van spanning en frustratie, niet nieuwe
spanning en frustratie oplopen. Sommige van hen wilden het gewoon leuk hebben: een
gezellige sfeer, muziek, drank.
Voor anderen was dat niet voldoende. Net zoals alle vrouwen dachten ze dat hun onlust aan
henzelf lag, maar zij waren niet op zoek naar een kollektieve ontdekking van de
maatschappelijke oorzaken, maar naar individuele genezing. Zij wilden een terapie voor hun
misvorming tot vrouw.
Op zichzelf is dat heel voor de hand liggend. Onderdrukking van vrouwen werkt niet alleen
op de buitenkant van ons manschappelijk leven, maar ook op de binnenkant, op de vorming
van onze persoonlijkheid. Angst, onzekerheid, afhankelijkheid en schuldgevoel zijn om zo te
zeggen bij vrouwen ingebouwd. Ze ontstaan niet alleen naar aanleiding van agressie van
andere mensen, maar ze worden voortdurend van binnen uit voortgebracht - al was het
alleen maar omdat vrouwen geleerd hebben bepaalde onaangename reakties van de
buitenwereld te verwachten en daarop maar vast vooruit te lopen.
Ook in het radikaal-feminisme was veel gesproken over 'sterker worden' - groeien in de
gemeenschappelijke strijd, op basis van 'samen staan we sterk'. Het werd echter steeds
moeilijker om uit te leggen, dat dat iets anders was dan individuele terapie. Ook in het
feminisme kwamen er trouwens stromingen die de nadruk gingen leggen op 'autonomie':
iedere vrouw moest leren voor zichzelf op te komen. De wens iets voor andere vrouwen te
doen werd vanuit die opvattingen bestempeld als een 'hulpverleningssyndroom'. Prakties
toegepast: als je geen zin hebt om het vrouwenhuis schoon te maken dan doe je het gewoon
niet. Een eenvoudig standpunt, waarbij alleen over het hoofd wordt gezien dat de
vrouwenbeweging juist bestaat uit vrouwen die allemaal geen zin hebben om schoon te
maken. De vrouwen die later naar de vrouwenbeweging kwamen waren duidelijk anders dan
die van de eerste paar jaar - en dat kwam ook omdat de manschappij in allerlei opzichten
aan het veranderen was.
Verder lezen
Joke Kool-Smit, Hé zus, ze houen ons eronder. Een boek voor vrouwen en oudere meisjes.
Utrecht 1972, Bruna
De Vrouwenkrant, Amsterdam, Nieuwe Herengracht 95
De Bonte Was, En ze leefden nog lang en gelukkig ... Amsterdam 1974, De Bonte Was
De Bonte Was, Vrouwen over seksualiteit. Amsterdam 1974, De Bonte Was.
De Bonte Was, Vrouwenwerk. Amsterdam 1975, De Bonte Was
De Bonte Was, Moederboek. Amsterdam 1976, De Bonte Was
De Bonte Was, Vrouwen over hulp bij ziekte en problemen. Amsterdam 1978, De Bonte Was
Shulamith Firestone e.a., Berichten uit Amerika, artikelen over de bevrijding van de vrouw.
Amsterdam 1971, MVM
Diana E.H. Russel en Nicole van de Ven, Misdaden tegen de vrouw, tribunaal Brussel 1976.
Amsterdam 1977, De Bonte Was
Juliet Mitchell, Vrouw en vrijheid (1966), Meppel, 1973, Boom.
Germaine Greer, De vrouw als eunuch. Amsterdam 1972, Meulenhoff
Shulamith Firestone, De dialektiek van de sekse. Amsterdam 1979, Bert Bakker
Redstockings, Feminist Revolution. New York 1975/1977, Random House
Kate Millet, Sekse en macht. Amsterdam 1975, Meulenhoff
Ann Cornelissen, Women of the shadows. New York 1976, Vintage books
H. Marcuse, Eros and Civilisation , Boston 1955
 |
 |
 |
 |