Anneke van Baalen en Marijke Ekelschot, TEGENNATUURLIJK, Amsterdam 1985, De Bonte Was
44
Want geld stinkt niet. Nu zullen de Grünen in de bondsrepubliek wel in de eerste plaats zo
heten om aan te geven dat ze helemaal niet rood zijn, maar het werkt op zijn minst
verwarrend. Is schone lucht groen? En schoon water ook niet. Groen water is vuil. Door te
overvloedige bemesting is het te vruchtbaar geworden. Er moet dus, met machines, in
fabrieken vervaardigde schone zuurstof doorheen geblazen worden: dan kunnen er vissen in
leven, die wij weer kunnen eten. Zo doen ze het in Zwitserland.
Maar de Groene beweging wekt de suggestie dat het probleem van de moderne
samenleving is dat er te weinig groeit. Terwijl ik nog nooit gehoord heb dat de sla in de
giftuintjes niet groen genoeg is: het er in mee gegroeide gif treft alleen de mensen die de sla
eten, niet de sla. En als er huizen op de gifbelt staan - verleidelijk, omdat de bodem er al zo
lekker stevig aangeplempt is - dan was het groen toch al weg, dan waren er nog alleen maar
mensen.
Maar groen is toch ook bomen, en gras? 0 ja, maar daar hadden we al een beweging voor,
liever gezegd juist geen beweging, maar iets statigs en staties: de Vereniging voor Behoud
van Natuurmonumenten, de verenigingen tot behoud van het provinciale landschap. Het
kollektieve heimwee van het betere milieu naar de feodale heerlijkheid, die ook door een tuin
in Aerdenhout maar gebrekkig nagebootst kan worden.
Het natuurmonument en het landschap zijn vormen van kultuur, net als het concertgebouw.
We moeten er maar veel van genieten, want ze worden allemaal door de belastingen
betaald. Voor het behoud van dit alles moet het betere milieu maar lobbyen, daar zijn ze
goed in.
Maar niet bewegen met die natuur alsjeblieft. Geen voor al wat groeit en bloeit en leeft, voor
al wat geur en kleuren heeft in het parlement. Laat dat in de padvinderij blijven. Het heeft al
de grootste moeite gekost om de Groenen te beletten hun lebensbejahende houding ook
over de ongeboren vrucht uit te strekken: even waren ze vergeten dat de Vrouw geen Berm
is. En al dat gewas waarmee ze de bondsdag binnenkwamen stelt mij helemaal niet gerust
dat ze zich niet met dingen gaan bemoeien die ze niet aangaan. Het enige lichtpunt was dat
ze geen dieren bij zich hadden. Groen is verwarrend, maar dieren zijn een hellend vlak
waarop nauwelijks remmen zitten. In Nederland tenminste. Niet alleen dat de centrumpartij
pogingen onderneemt het dierenbeschermingswezen over te nemen, maar ook dat Heel
Links niet honderd procent zeker immuun is. De Waarheid bestond het te bepleiten dat links
nu maar eens iets aan het ritueel slachten moest gaan doen, anders zou rechts wel eens
stemmen kunnen halen uit de verontwaardiging over de manier waarop islamieten hun
schapen slachten (Turken dus, en Marokkanen, op het balkon in De Oude Wijken). Nu had ik
net een betoog van dierenbeschermingszijde gelezen dat de manier waarop islamieten hun
schapen slachten niet erger is dan de manier waarop christenen hun schapen slachten.
Maar dan nog! Die paar schapen! Heeft links niet genoeg aan de verontwaardiging over het
slachten van linkse mensen in Turkije en Marokko, en over het geleidelijk, dreigend,
opdrijven van alles wat een beetje vreemd aandoet hier?
De krisis, die mensen angstig en benauwd maakt, is geen natuurverschijnsel en heeft met
natuur niets te maken - niets met de manier waarop schapen en kippen behandeld worden
en niets met de vuile lucht. En agressie komt niet van overbevolking, die
territoriuminstinkten oproept, en evenmin van de manier waarop schapen geslacht worden -
maar gewoon van een misselijk nationalisme, dat autochtone bewoners suggereert dat ze
op grond van hun huidskleur recht hebben op een voorkeursbehandeIing bij het verdelen van
GELD, MACHT en PRESTIGE.
Lucht-, water- en bodemvervuiling worden veroorzaakt door konkrete misdaden van mensen
uit het betere milieu - niet tegen de natuur, maar tegen mensen. Ach, waar zijn de tijden dat
links nog zei dat je het milieu alleen kon verbeteren door het kapitalisme af te schaffen! Toen
ze hoorden dat het in Rusland en China ook een smeerboel is, zwegen ze geschrokken.
Nee, wat ze in die grote arme landen, waar ze zich om tegen het westen te kunnen
konkurreren eeuwen kapitalistiese ontwikkeling in één klap moeten inhalen, niet kunnen, dat