van Baalen, Ekelschot, Harmsen en van Leeuwen, ZUSTERSCHAP EN DAARNA, geschiedenis van het radikaal
feminisme adhv tien jaar Amsterdamse Vrouwenkrant, Amsterdam 1982, de Bonte Was
hoofdstuk 3, ONZEKERHEDEN EN IDENTITEITEN
48
over geld en inkapseling op gang te helpen, Want 'wie heeft er ooit gehoord van
een betaalde revolutie?'
Veel andere, nieuwe groepen waren er dit jaar niet meer bijgekomen in het Vrou-
wenhuis. Het zijn voornamelijk de oude bekenden die op de achterflap van de
Vrouwenkrant prijken. De groei en bloei lijkt een beetje tot stilstand gekomen. In
de donkere maand december kwam de Vrouwenkrant met het tema 'Gezins-
bouw' uit. Henriette: "Dat was een idee van Diana, die had in allerlei verschillen-
de woonsituaties gezeten en gekonstateerd dat de hele maatschappij is ingesteld
op gezinnen, en dus de bouw ook, Ik geloof niet dat ik deze konstatering, die op
zich juist is, nu een hele krant waard vond, maar die is wel, zoals de meeste kran-
ten in deze periode, in grote eensgezindheid gemaakt. "
Dat het voor vrouwen vrijwel onmogelijk is te wonen zoals je zou willen valt in dit
nummer te lezen, Een aantal vrouwen beschrijven het leven in een eengezinswo-
ning of -flat. Zo is het bijvoorbeeld 'een ramp als je een pak suiker vergeet, want
dat betekent dat je opnieuw een half uur aan zware rukwinden wordt blootge-
steld, die hier altijd in de open gaten waaien.,,', 'Van samenleven is hier geen
sprake, ieder gaat eenzaam en alleen haar eigen gang, leeft haar eigen leven.'
Andere vrouwen beschrijven wat je tegen zo'n woonsituatie kunt doen: je kunt
met anderen gaan wonen, als je dat prettiger vindt, en als je geen huis kunt krij-
gen, kun je er, voor jezelf of ook voor anderen, ééntje kraken. Er is, zo blijkt uit
de krant, al een groep vrouwen die samen een huis hebben gekraakt en dat veel
leuker vonden dan kraken met mannen, en die nu met haar allen wonen. En er is
een groep van 'achttien enthousiaste vrouwen', die een steungroep zijn gaan
vormen om vrouwen die willen gaan kraken bij te staan en om akties te voeren
voor een beter huisvestingsbeleid.
In Uit Vrouwenhuis en Vrouwenbeweging staat een enorm artikel over alle Vrou-
wenkranten die er in Nederland te vinden zijn. Na de oproep in het stromingen-
nummer blijken er zevenentwintig te voorschijn gekomen te zijn - tot zelfs in
kleine plaatsjes als Nieuwkoop toe. De meeste kranten worden gestencild in een
oplage van 150-300; het Nijmeegse 'Vrouwentongen' heeft een oplage van 900.
Een mooi overzicht van wat er in alle hoeken en gaten in de vrouwenbeweging
gaande is, welke diskussies er in Leiden en wat voor akties er in Eindhoven ge-
voerd worden. Zo gaat de Amersfoortse vrouwenkrant over broodfeminisme en
heeft de Rotterdamse vrouwenkrant een verslag over een 17-jarige aanstaande
bejaardenverzorgster die niet alleen drie maanden gratis moet werken tijdens
haar stage, maar ook nog 'ns 80 gulden toe moet betalen voor een kamer.
Er gebeurde dus van alles, Ook weer binnen de redaktie trouwens, Anneke van
Duinen en Martje Breedt Bruin stapten er uit. Ze werden 'opgevolgd' door Pauli-
ne Harmsen en Els de Waard. Weer twee vrouwen die 'het nog moeten Ieren' en
waarvan nu verwacht werd dat ze twintig uur per week aan de krant besteedden
en dat minimaal een jaar - vanwege de kontinuïteit - en maximaal twee jaar -
om dan plaats te maken voor weer een nieuw redaktielid. Diana: "We gingen er
van uit dat de lezeressen gesteund zouden worden in een feministies bewustwor-
dingsproces, als ze lazen over de bewustwording van andere vrouwen. Vrouwen
die daar zelf midden in zaten konden daar het beste over schrijven, dat bevorder-
de de herkenbaarheid en de overtuigingskracht. Nieuwe redaktieleden werden
hierop geselekteerd."
Dat was dus duidelijk iets nieuws. Niet meer ervaren feministen zoeken, die aan
de vrouwen van buitenaf de weg naar de vrouwenbeweging zouden wijzen, maar
juist liever degenen aantrekken die zelf óók nergens van weten en die de redak-
tie zouden moeten verlaten zodra, of voordat, ze iets geleerd hadden (twee jaar
is immers te kort voor een behoorlijke feministiese opleiding). Joke Smit schreef
juist in die tijd verbitterd over al die nieuwe vrouwen die allemaal zelf 'het wiel
 |
 |
 |
 |