A.C. van Baalen & M.C.F.Ekelschot, Geschiedenis van de Vrouwentoekomst. Amsterdam 1980, De Bonte Was
Hoofdstuk 11 De zestiger jaren en de tweede feministiese golf
231
pamfletten aan de bruidsparen bij het stadhuis met de doordringende vraag: wie haalt het
haardotje uit de gootsteen?
Die eerste aktiedag was een waanzinnig sukses. De media waren entoesiaster dan iemand
had durven hopen. Dolle Mina was onmiddellijk over de hele wereld bekend. Dit was nieuws:
de Dolle Mina's hadden net zoveel lef als de suffragettes, uit het begin van de eeuw in
Engeland. Ze liepen weliswaar niet het risiko door paarden vertrapt of in gevangenissen
gemarteld te worden, maar ze overtraden toch heel griezelige taboes. En de Dolle Mina's
waren ook geen deftige dames met hoeden op, maar leuke jonge meiden. Dat vonden ze
ook heel belangrijk; ze zetten zich zelfs bewust af tegen de suffragettes, omdat ze geen
dorre, oude vrijsters wilden zijn en aan de media duidelijk wilden maken dat ze geen
mannenhaatsters waren. Niet dat de suffragettes oude vrijsters en mannenhaatsters
geweest waren; dàt hadden de media uit hun tijd van haar gemaakt. Dolle Mina wou dat
risiko echter proberen te ontlopen. De suffragettes waren wel dames geweest. De Dolle
Mina's waren geen dames, tenminste, nog niet; ze waren er in ieder geval nog te jong voor.
Het sukses was enorm. Het kleine groepje werd bedolven onder de aanmeldingen. Daarna
was het leuke er eigenlijk alweer af. Een paar mannen namen de leiding streng in handen
om het zootje ongeregeld in socialistiese vaarwaters te houden ('Een rebelse meid is een
parel in de klassenstrijd') en de rest van het elan verdween in diskussies of dat nu goed was
of juist niet. Er werden nog wel een paar akties gehouden vóór de pil en tegen reklame, maar
de enige .groep die onafhankelijk en geïnspireerd bleef was eigenlijk de abortusgroep. Van
hen is de kreet 'Baas in eigen buik' (ook de blote buiken, waar tot ontzetting van een
vergadering van artsen die kreet opstond, waren van hen). Hun akties en organisaties
hebben de basis gelegd voor de latere abortusstrijd in Nederland.
De resultaten van MVM en Dolle Mina: nog meer frustratie
Dolle Mina had het feminisme een enorme publiciteit bezorgd; de strijd om werkelijke
veranderingen in de manschappij viel daarna nogal tegen. Die strijd was een zaak van
volhouden en doorzetten, die in de praktijk niet zoveel van het MVM-werk verschilde. Er
kwamen dan ook allerlei samenwerkingsvormen tot stand om de eerste minimum-
voorzieningen voor elkaar te krijgen. Met enorme inspanningen wisten Dolle Mina's en
MVMsters een Vereniging voor peuterspeelzalen van de grond te krijgen en wat subsidie
binnen te slepen. Dat betekende voor de moeders een paar uur vrij, en ekstra halen en
brengen. Overblijfmogelijkheden op scholen kwamen er pas als de moeders ze zelf
organiseerden (Tussen 12 en 2; Broodje Mee).
Met de kresjes ging het helemaal niet. De vrouwen van MVM en Dolle Mina, die meestal niet
uit financiële noodzaak buitenshuis hoefden te werken, stonden er zelf nogal ambivalent
tegenover. Ook de door de Nederlandse Vrouwen Beweging georganiseerde jaarlijkse
demonstraties naar het Binnenhof konden geen massale aanhang in beweging brengen.
Het enige gebied waar MVM nog wat bereikte, was dat van het part-time werk - vanwege de
krapte op de arbeidsmarkt was de overheid daarvoor wel te vinden, omdat part-time werk de
gezinsverantwoordelijkheid van getrouwde vrouwen niet aantastte. Ook op het gebied van de
belastingen bleek enige aanpassing mogelijk - al kwam er op den duur wel een oplossing uit
de bus rollen die voor echtgenoten met hoge inkomens gunstiger was dan voor die met lage.
Hoe nodig vrouwen ook waren om de spanningen op de arbeidsmarkt op te vangen, het
standpunt van de manschappij was en bleef dat vrouwen, als ze zo graag betaald wilden
werken, maar zelf moesten zien hoe ze hun huishoudelijke problemen oplosten. Sterker nog,
uit onderzoek bleek dat de mannen van vrouwen die buitenshuis werkten, minder aan het
huishouden deden dan de mannen met een 'echte huisvrouw'.
Ondanks alle tegenwerking, afkeuring en bestraffing bleek echter dat ontelbare vrouwen
liever een dubbele taak hadden dan de verveling en eenzaamheid van het huishouden. In
1971 organiseerden Dolle Mina en MVM samen met de plaatselijke afdelingen van de
traditionele vrouwenverenigingen (de hoofdbesturen weigerden mee te doen) de grote aktie
 |
 |
 |
 |