A.C. van Baalen & M.C.F.Ekelschot, Geschiedenis van de Vrouwentoekomst. Amsterdam 1980, De Bonte Was
Hoofdstuk 1 De eerste vrouwenbewegingen
30
Desondanks proberen de mannen ons nog steeds te laten geloven dat de macht van
mannnen en de onmacht van vrouwen natuurlijk zijn, veroorzaakt door biologiese oorzaken:
spierkracht tegenover zwangerschap. Voor de individuele verhouding tussen een zwangere
vrouw en de man die haar mishandelt lijkt dat misschien nog even op te gaan. Maar ook in
dat geval blijkt dat haar zwakte niet in haar spieren zit, maar in het feit dat ze nergens naar
toe kan - ze heeft immers spieren genoeg om weg te lopen. De man wordt stilzwijgend
gesteund door buren en politie, de vrouw (vóór de oprichting van Blijf van mijn lijf) door
niemand.
Voor de verhouding tussen mannen onderling is het nog duidelijker dat de natuur er niets
mee te maken heeft. In een kapitalistiese manschappij doen de mannen met de sterkste
spieren het zwaarste, vuilste en slechtst betaalde werk. Als een man produktiemiddelen
bezit, hoeft hij geen spieren te hebben: hij kan anderen voor zich laten werken, terwijl hij op
een terrasje in de zon zit, of in wolken sigarenrook op een vergadering.
Dat sommige mensen andere voor zich kunnen laten werken, is het minst natuurlijke wat er
is. In de natuur moet in beginsel ieder dier voor zichzelf zorgen. Alleen jonge dieren worden
verzorgd. De manschappij is een kunstmatig systeem waarin de mannen onderling regelen
wie het werk moet doen en wie de opbrengsten ervan krijgt. En vrouwen zijn er zo aan
gewend dat ze er niet tussen kunnen komen dat zij dat bijna natuurlijk zijn gaan vinden.
De beste manier om van dat idee af te komen is om te gaan onderzoeken hoe de mannen
zo'n sluitend overheersingssysteem hebben opgebouwd. Aan onze geschiedenisboekjes
hebben we daarbij niet zo veel; die gaan hoogstens 7000 jaar terug en beschrijven de
lotgevallen van andere soorten manschappijen, in sommige waarvan vrouwen nog minder
mochten dan in de kapitalistiese manschappij.
In de geschiedenis van de mensheid is 7000 jaar maar een hele korte periode: volgens de
laatste onderzoekingen bestaan mensen al ongeveer 6.000.000 jaar en misschien bestaan
ze nog veel langer. De vraag die ons het meest interesseert is: zijn vrouwen altijd al
overheerst geweest; en zo niet: hoe hebben de mannen die heerschappij tegenwoordig
manschappij - dan voor elkaar gekregen?
Verder lezen
W.H. Posthumus - van der Goot, Anna de Waal (redactie), Van Moeder op Dochter.Nijmegen
1977, Sun Reprint
Joyce Outshoorn, Vrouwenemancipatie en Socialisme, een onderzoek naar de houding van
de SDAP t.o.v. het vrouwenvraagstuk tussen 1894 en 1919. Nijmegen 1973, SUN
Johanna W.A. Naber, Van onze oud-tantes en tantes. Haarlem 1917, Tjeenk Willink
Johanna W.A. Naber, Wegbereidsters, Elisabeth Fry, Florence Nightingale, Josephine
Buttler, Priscella Bright MacLaren. Utrecht 1928, 2e druk, Bijleveld
A. de Kom, Wij slaven van Suriname. Amsterdam 1934/1971, Contact
Margot de Waal, Mina Kruseman 1839 - 1922, portret van een militante feministe en
pacifiste. Amsterdam 1978, De Engelbewaarder
Aletta Jacobs, Herinneringen (1924). Nijmegen 1978, Sun Reprint
Aileen S. Kraditor (ed.) The ideas of the women suffrage movement 1890 - 1920. New York
1971, Doubleday
Miriam Schneir (ed.), The essential historical writings. Toronto 1972, Vintage books
Maité Albistur, D. Armogathe, Histoire du féminisme français du moyen age à nos jours.
Parijs, 1977, des femmes
Mary Wollstonecraft, Vindication of the Rights of Women, met een inleiding van M. Brody
Kramnick. New York (1792) 1978, penguin books
Charlotte Brontë, Villette, meisjeskostschool in Brussel (1853). Amsterdam 1968, Contact